Astronomi Sözlüğü (G Harfi)

Sözlüğün diğer tüm harfleri için buraya tıklayın.

G Kuvveti: G kuvveti serbest hareket eden bir nesnenin maruz kaldığı "yerçekimsel olmayan" kuvvetlerin vektörel toplamıdır. Merkezkaç kuvvetinden oluşan etki olarak da basitçe tanımlanabilir. Detaylı bilgiler için buraya tıklayın.

Galaksi: Kütleçekim kuvvetiyle birbirine bağlı yıldızlar, gazlar, tozlar (ve karanlık madde) dan oluşan çok büyük sistemlerdir. 10 milyon ile 1 trilyon arası yıldız içerirler. Bir galaksiyi oluşturan yıldızların hepsi o galaksinin kütle merkezini esas alan yörüngelerinde dönerler. Şu ana kadar gözlemlenebilmiş evrende 100 milyardan fazla galaksi bulunmaktadır.

Ganymede: Jüpiter'in uydularından en büyüğüdür. Aynı zamanda Güneş Sistemi'ndeki en büyük uydudur. Merkür gezegeninden daha büyüktür.

Gaz Devi: Kayalar ve diğer katı materyaller yerine büyük bölümü gazlardan oluşan gezegenlere denir. Yaygın kanaate göre yeni oluşmakta olan bir yıldızın yakın çevresinde kayalık gezegenler oluşurken nispeten uzak kısımlarında gaz devleri oluşur. Güneş Sistemi'ndeki Jüpiter ve Satürn bunlara en güzel örnektir.

Gelgit: Bir gök cismi üzerinde başka bir gök cisminin uyguladığı kütle çekim kuvveti nedeniyle oluşan çevrimsel biçim bozulmalarıdır. Ayın çekim kuvveti etkisiyle dünyada suların çekilmesi ve yükselmesi gelgit olayının en bilinen örneğidir.

Gezegen: Güneş veya diğer yıldızlar etrafında genellikle sabit elips yörüngeler üzerinde dönen gök cisimleridir. Gezegenler hakkında daha detaylı bilgiler için buraya tıklayın.

GJ 1214b: Dünyaya 40 ışık yılı uzaklıktaki öte gezegen. Buharlı atmosferi ve sıvı yoğunluğundaki kütlesiyle dikkat çekiyor.

Gökküre: Dünya'yla eşmerkezli ve eşeksenli, devasa çaplı varsayımsal bir küredir. Gökyüzündeki tüm cisimlerin iç yüzeyinde yer aldığı bir küre şeklinde düşünülebilir.

Göktaşı: (bkz. Meteor)

Gözlemevi: Uzaydaki değişiklikleri gözlemlemek, verileri toplamak ve incelemek için kullanılan ve genelde yüksek yerlere kurulmuş, gerekli teknik olanaklarla donatılmış bilimsel kuruluşlardır.

GRAIL: NASA tarafından ayı detaylı araştırmak üzere gönderilen ikiz uydular. 2012 başında göreve başlamışlar ve 2013 yılı itibariyle Ay yüzeyine çarptırılarak görevlerine son vermişlerdir.

Günberi: Dünyanın güneşe en yakın olduğu ve yörüngede en hızlı döndüğü gündür. 3 Ocak'ta gerçekleşir. Güneş Sistemi'ndeki diğer gezegenler için de aynı kavram kullanılır. Detaylı bilgiler için tıklayın.

Günöte: Dünyanın güneşe en uzak olduğu ve yörüngede en yavaş döndüğü gündür. 4 Temmuz'da gerçekleşir. Güneş Sistemi'ndeki diğer gezegenler için de aynı kavram kullanılır. Detaylı bilgiler için tıklayın.

Güneş: Güneş Sistemi'nin merkezinde yer alan, kütlesi sıcak gazlardan oluşan ve çevresine ısı ve ışık yayan yıldızdır.Samanyolu Galaksi'sinde yer alan ve orta büyüklükte bir yıldız olan yıldız Güneş Sistemi'nin kütlesinin % 99,8'ini oluşturur. Son yapılan hesaplamalara göre yaklaşık yarıçapı 696 bin 342 kilometredir. Güneş hakkında detaylı bilgiler için buraya tıklayın.

Güneş Döngüsü: Güneş üzerinde 11 yıllık periyotlar halinde yaşanan ve yıldızın üzerindeki kara lekelerin sayısında ve büyüklüğünde değişime yol açan döngü. 2013 yılında 24. döngü biterek 25.döngü başlayacak.

Güneş Patlaması: Güneş atmosferinde olan patlamalardır.

Güneş Rüzgarı: Güneşin üst atmosferinden yayılan hızlı parçacıkların oluşturduğu akımdır.

Güneş Sistemi: Samanyolu Galaksi'sinde yer alan orta büyüklükte bir yıldız olan Güneş, onun çekim etkisi altında kalan 8 gezegen, bu gezegenlerin 166 uydusu, 5 cüce gezegen, cüce gezegenlerin 6 uydusu ve milyarlarca başka küçük gökcisminden oluşan bir sistemdir. Güneş Sistemi hakkında detaylı bilgiler için buraya tıklayın.

Güneş Tutulması: Ayın yörünge hareketi sırasında Dünya ile Güneş arasına girmesi ve güneş ışıklarını kısmen veya tamamen örtmesi dolayısıyla oluşan doğa olayıdır. Detaylı bilgiler için buraya tıklayın.

Güneş Yarıçapı: Yaklaşık 110 dünya yarıçapı büyüklüğünde olan güneşin yarıçapı, yıldızların ve galaksilerin boyutlarını tanımlamakta kullanılır.

Güney Işıkları: Aurora Australis olarak da bilinir. Güneşten gelen ve kutuplardaki manyetik alanlara sürüklenen elektrik yüklü parçacıkların yol açtığı değişik renklerde Güney Kutbu'nda oluşan ışımalara denir.